Bitwa o Kolbuszową – stosy trupów i płonące domy

Dokładnie 8 września 1939 roku rozpoczęła się krwawa bitwa o Kolbuszową. Walki były zacięte i trwały dwa dni. W dymie palących się domów, między którymi leżały stosy trupów, rozpoczęła się okupacja. Najgorsze jednak nastąpiło potem. Podczas 5 lat „urzędowania” Niemcy wymordowali ponad połowę mieszkańców miasta.

Pierwszy atak niemieckich czołgów na Kolbuszową, 8 września 1939 r., załamał się w ogniu polskiej artylerii i karabinów maszynowych. Jednak po dwóch godzinach walki Polacy w obliczu przeważających sił wroga musieli wycofać się w kierunku Zarębek. Bitwa o Kolbuszową była zacięta i trwała dwa dni…

Całe miasto ogarnięte były ogniem. W kościele, który jakimś cudem przetrwał, było więzienie dla jeńców. Zniszczenia były ogromne. Całkowicie z powierzchni ziemi zniknęła wschodnia pierzeja Rynku.

W sumie zginęło 120 obrońców miasta: żołnierzy i cywilów. Po wkroczeniu wojsk niemieckich udało się zdobyć ich zgodę na uroczyste pochowanie zabitych. Spoczywają oni na cmentarzu parafialnym.

Zajęcie Kolbuszowej przez okupantów było również początkiem zagłady ponad połowy mieszkańców miasta. Większość miejscowych Żydów wywieziono i zamordowano w obozie zagłady w Bełżcu, resztę rozstrzelano na kolbuszowskim kirkucie. Prawie trzy tysiące ludzi nagle przestało istnieć.

Kolbuszowianie, którzy zginęli we wrześniu 1939 r.:

1. 1. 1. Zofia Adamus
      2. Stanisław Cacak
      3. Józef Cebula
      4. Tadeusz Cyboran
      5. Włodzimierz Dolecki
      6. Stanisław Dukaczewski
      7. Mieczysław Dyląg
      8. Albert Grześ
      9. Edward Hajkowski
      10. Józef Hodur
      11. Władysław Hort
      12. Józef Ignaszak
      13. Ludwik Jakóbowski
      14. Józef Klich
      15. Józef Kłapyta
      16. Henryk Kotarski
      17. Henryk Kretek
      18. Helena Krzywdziak
      19. Kazimierz Kulig
      20. Tadusz Kwaśniewski
      21. Włodzimierz Leszczyński
      22. Dominik Lubowiecki
      23. Józef Madej
      24. Julian Marchewka
      25. Józef Mieczysław Niedzielski
      26. Franciszek Pałasz
      27. Wilhelm Józef Pilocik
      28. Stanisław Ryniec
      29. Emanuel Ryt
      30. Józef Karol Ryżewski
      31. Jan Rządkowski
      32. Stefan Skalski
      33. Henryk Szebla
      34. Stanisław Karol Szypiński
      35. Antoni Śmigielski
      36. Michał Waszut
      37. Józef Winkler
      38. Jan Wójcik
      39. Stanisław Wrona
      40. Edward Wróbel